Από την παραμονή των Χριστουγέννων έως τα Θεοφάνεια (όλο δηλαδή το Δωδεκαήμερο), όταν, κατα την λαϊκή πίστη, τα νερά είναι αβάφτιστα, έρχονται οι Καλικάντζαροι και πειράζουν τους ανθρώπους.

Οι Καλικάντζαροι είναι ειδικά δαιμόνια που εμφανίζονται μονο το Δωδεκαήμερο. Ο λαός φαντάζεται τους Καλικάντζαρους με διάφορες μορφές. Για μερικούς είναι σαν τους ανθρώπους, όμως μαύροι και άσχημοι και πολυ ψηλοί και φορούν σιδεροπάπουτσα. Για άλλους είναι μαυρειδεροί με κόκκινα μάτια, τράγινα πόδια,με χέρια σάν της μαϊμούς και με τριχωτό όλο το σώμα. Για άλλους πάλι είναι κουτσοί,στραβοί, μονόμματοι, μονοπόδαροι και πολύ κουτοί. Η τροφή τους είναι σκουλήκια βατράχια, φίδια κ.α. Μπαίνουν στα σπίτια απο την καπνοδόχο και κατουρούν τη φωτιά, καβαλλικεύουν τους διαβάτες, τους πιάνουν στο χορό κ.τ.λ.

Για να αποτρέπονται οι Καλικάντζαροι, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους, άλλοι κρεμούν πίσω απο την πορτα ή μέσα στην καμινάδα ένα κατωσάγονο χοίρου που έχει αποτρεπτική δύναμη, άλλοι καίνε αλάτι ή παλιοπάπουτσο στη φωτιά οι κρότοι και η δυσωδία του καπνού διώχνουν τους Καλικάντζαρους. Αλλά το κύριο μέσο για να κρατηθούν οι Καλικάντζαροι μακριά απο τις κατοικίες των ανθρώπων, είναι η φωτιά, που έχει τη δύναμη να αποτρέπει τα δαιμόνια.

Γι’αυτό η φωτιά στο τζάκι καίει μέρα και νύχτα, όλο το Δωδεκαήμερο. Την παραμονή των Χριστουγέννων κάθε νοικοκύρης φέρνει και τοποθετεί στο τζάκι του σπιτιού του ενα χοντρό ξύλο, κομμένο απο δέντρο αγκαθωτό(αχλαδιά, αγριοκερασιά), γιατί το αγκάθι και όλα τα αγκαθωτά δέντρα απομακρύνουν τους δαίμονες. Το κούτσουρο αυτό λέγεται Χριστόξυλο ή δωδεκαμερίτης ή σκαρκάντζαλος.

Πηγή: xalkidikipolitiki.com